Η ανθρώπινη ευφυΐα μειώνεται….

«Θα στοιχημάτιζα ότι αν ένας πολίτης της Αθήνας του 1000 πΧ εμφανιζόταν ανάμεσά μας, θα ήταν μεταξύ των φωτεινότερων και ευφυέστερων ανθρώπων. Θα μας εξέπληττε με τη μνήμη του, τη ποικιλία των ιδεών του και τη διαυγή άποψη του πάνω σε πολλά σημαντικά ζητήματα». 

Έτσι αρχίζει το άρθρο του Our fragile intellect. Part I & Part II (Trends in Genetics29(1) pp. 1 – 3 και 3 – 5, January 2013) ο γενετιστής καθηγητής του Stanford Gerald R.Crabtree, όπου δημοσιεύει τα ευρήματα του από μια έρευνα πάνω στην εξέλιξη της ανθρώπινης ευφυΐα. Υποστηρίζει ότι αναπόφευκτες αλλαγές στο γενετικό μας σύστημα, σε συνδυασμό με τεχνολογικές εξελίξεις, είχαν ως αποτέλεσμα να καταλήξουμε σε ένα ακρωτηριασμένο σώμα του πρώην εαυτού μας και πολύ λιγότερο ευφυείς (αλλά και συναισθηματικοί) από τους προγόνους μας. Ο άνθρωπος βρισκόταν στην ακμή του όταν ήταν αναγκασμένος να παλέψει μ' όλες του τις δυνάμεις για να επιβιώσει, δεδομένου ότι τότε ήταν υποχρεωμένος να βασιστεί στο μνημονικό του, στο πρακτικό πνεύμα του και την ψυχολογική ισορροπία που του επέτρεπαν να εμπιστεύεται το ένστικτό του και να προσαρμόζεται στις περιστάσεις γρήγορα. Ο σύγχρονος τρόπος ζωή έχει άλλες απαιτήσεις από το σώμα και το μυαλό μας, η τεχνολογία όμως έχει αντικαταστήσει την ανάγκη να βασιζόμαστε στις φυσικές ικανότητες και τα ένστικτά μας. Επίσης, οι βιομηχανοποιημένες τροφές, δεν είναι ακριβώς η καλύτερη επιλογή για το σύστημά μας.

Όπως ήταν αναμενόμενο έχει ξεσπάσει φασαρία στην οποία εμπλέκονται γενετιστές, ιστορικοί, κοινωνιολόγοι κλπ. Η ιδέα δεν είναι καινούργια και ο κίνδυνος, όπως επισημαίνεται, είναι ανοίξει και πάλι η όρεξη διαφόρων οπαδών της ευγονικής, οι οποίοι πάντα υποστήριζαν την υπόθεση της γενετικής μας παρακμής. Η μανία των αμερικανών επιστημόνων με τα γονίδια και η, μέσω μέτρησης / αποτίμησης αυτών, εξήγηση των πάντων των ανθρωπίνων έχει πάρει διαστάσεις συναγωνιζόμενες των πρωτοπόρων στο θέμα ναζί γιατρών – βιολόγων – γενετιστών.

Ο Crabtree, από την άλλη, υποστηρίζει ότι το θέμα δεν σχετίζεται με την ευγονική: «Θεωρώ ότι μέσα σε λίγες εκατοντάδες χρόνια θα έχουμε ηθικά αποδεκτές λύσεις σε αυτό το πρόβλημα, αν υποθέσουμε ότι αποτελεί πρόβλημα. Δεν χρειάζεται να το δούμε από την σκοπιά της ευγονικής. Είναι απλά ένα θέμα που έχει να κάνει με το πώς προχωρούμε προς τα εμπρός. Τα ευρήματα αυτά ίσως μας βοηθήσουν να χειριζόμαστε με πιο αποτελεσματικό τρόπο μεταλλάξεις και τίποτε περισσότερο. Δεν χρειάζεται να ανησυχεί κανείς».

Πιθανόν αλλά ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος. Η επιστημονική «αθωότητα» του Crabtree, μπορεί να γίνει ένα εξαιρετικό εργαλείο στα χέρια πιο σκοτεινών μυαλών.