Ο Ταξικός Πόλεμος και η Μείωση της Εργασίας (3)

των Fred Magdoff http://www.uvm.edu/cals/?Page=news&storyID=13734&category=calshome

and John Bellamy Foster

http://en.wikipedia.org/wiki/John_Bellamy_Foster

Monthly Review 2013, Volume 64, Issue 10 (March) (μτφ.proletariates)

Ταξική Διαστρωμάτωση και Μισθοί

Το μερίδιο της εργασίας στο εισόδημα όπως απεικονίστηκε προηγουμένως σε όρους τόσο συνολικού εισοδήματος όσο και μισθών ως ποσοστό (%) στο ΑΕΠ, είναι ένας πολύ αδρός δείκτης του τί συμβαίνει στο εισόδημα της εργατικής τάξης, που ελαχιστοποιεί την πραγματική μείωση των μισθών της και των εισοδημάτων της ως ποσοστό του ΑΕΠ. Κι αυτό γιατί συμπεριλαμβάνουν και τα εισοδήματα των ανώτερων διευθυντικών στελεχών, τα οποία μάλλον θα έπρεπε να προσμετρούνται στο εισόδημα του κεφαλαίου και όχι της εργασίας. Οι μισθοί και τα μπόνους των διευθυντικών θέσεων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα στις πρόσφατες δεκαετίες ενώ αυτοί των χαμηλόμισθων εργατών έπιασαν πάτο. Κατά συνέπεια, όσον αφορά την εργατική τάξη, η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη. Μια εξέταση των πραγματικών ωρομισθίων κατά τη διάρκεια των ετών 1979-2011 δείχνει ότι, σε επίπεδο σημαντικότητας 95%, δείχνει ότι το κάτω άκρο μειώθηκε σε απόλυτους όρους ενώ το άνω άκρο αυξήθηκε περισσότερο από 35% (16). Έτσι, αν κι η γενική τάση των μισθών στην αμερικανική οικονομία ήταν πτωτική, η μείωση δεν ήταν ισόποση αλλά αφορούσε κυρίως τη λεγόμενη εργατική τάξη, δηλ., περίπου το 80% των εργαζόμενων. 

 Παρενθετικά, πρέπει να προσθέσουμε, ότι ο όρος «εργατική τάξη» σπανίως χρησιμοποιείται στον κυρίαρχο λόγο στις ΗΠΑ σήμερα. Πολλοί εργάτες αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους ως τμήμα της «μεσαίας τάξης» αφού βλέπουν το εισόδημά τους να είναι συμβατό με το life style της τάξης αυτής – και γιατί θεωρούν ότι είναι πάνω από το επίπεδο των «φτωχών», οι οποίοι έχουν εξοριστεί από την κυρίαρχη ιδεολογία στα επίπεδα της χαμηλότερης τάξης (ή υπο-τάξης), παραλείποντας εξ ολοκλήρου την εργατική τάξη.

 Παρόλα αυτά, από την άποψη που βλέπει την κοινωνική τάξη ως σχέση κοινωνικής ισχύος, η εργατική τάξη περιλαμβάνει όλους αυτούς που δουλεύουν για ένα μισθό και δεν είναι σε διευθυντική ή άλλη ανώτερη θέση – και δεν ανήκουν στα υψηλού επιπέδου ελεύθερα επαγγέλματα (γιατροί, δικηγόροι, κλπ). Αν και ορισμένα μέλη της εργατικής τάξης μπορεί να έχουν υψηλούς μισθούς, δεν παύουν να βρίσκονται στην ίδια σχέση ισχύος με το κεφάλαιο ή το «αφεντικό» με τα υπόλοιπα μέλη (17).

 Δεν υπάρχουν στατιστικές ρουτίνας για το σύνολο της εργατικής τάξης. Το πιο κοντινό σε κάτι τέτοιο από τις επίσημες στατιστικές αφορά στην κατάσταση του ιδιωτικού τομέα και ιδιαίτερα στην κατηγορία που έχει τίτλο «εργαζόμενοι στην παραγωγή και σε όχι υπεύθυνες θέσεις», η οποία περιλαμβάνει εργάτες σε βιομηχανίες παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων και εργάτες  σε βιομηχανίες παροχής υπηρεσιών.

Αν και προσμετρούνται περίπου 90 εκατομμύρια απασχολούμενοι (το 80% των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα) τα μέλη της εργατικής τάξης των ΗΠΑ, μένουν πολλοί απ’ έξω που κανονικά θα έπρεπε να καταγράφονται (18). Το υπόλοιπο τμήμα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα είναι αυτοί που εργάζονται σε «διευθυντικές, υπεύθυνες και άλλες μη άμεσα παραγωγικές θέσεις» και δεν προσμετρούνται σε αυτήν την κατηγορία, παρόλο που πολλοί απ’ αυτούς θα μπορούσαν πολύ άνετα να θεωρηθούν μέρος της εργατικής τάξης. 

Περαιτέρω, η κατηγορία αυτή αφορά στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα μόνο και όχι του δημοσίου, πολλοί από τους οποίους, όπως οι ταχυδρομικοί υπάλληλοι, οι εκπαιδευτικοί και οι αστυνομικοί θα έπρεπε να περιλαμβάνονται. Έτσι, αν και τα δεδομένα μας λένε αρκετά πράγματα έχουν και αρκετές αδυναμίες. Αλλά, ακόμη κι έτσι, είναι η καλύτερη διαθέσιμη βάση δεδομένων για την εργατική τάξη ως όλον.

Η Εικόνα 3 απεικονίζει τα σχετικά δεδομένα. Ενώ, όπως είδαμε στην Εικόνα 2, οι μισθοί όλων των εργαζομένων παρουσιάζουν μια γενική πτωτική τάση, οι μισθοί αυτών που εργάζονται σε μη διευθυντικές θέσεις μειώνονται ακόμη περισσότερο

Εικόνα 3. Αριθμός και μισθοί των εργαζομένων σε μη διευθυντικές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα

Ενώ ο αριθμός των εργαζομένων παραμένει ουσιαστικά σταθερός (περί το 83% του συνόλου των εργαζομένων), οι μισθοί τους ως ποσοστό των μισθών του συνόλου των εργαζομένων μειώθηκε από 75% το 1965 σε 56% στα χρόνια της κρίσης.

Δηλαδή, οι εργαζόμενοι στις διευθυντικές θέσεις που εκπροσωπούν το 17% του συνόλου των εργαζομένων λαμβάνουν περισσότερο από το 40% του συνολικού μισθού που καταβάλλεται στις ΗΠΑ.

Αυτό γίνεται πιο εμφανές στην Εικόνα 4. 

Εικόνα 4. Διαχρονική εξέλιξη μισθών (% ΑΕΠ) στον ιδιωτικό τομέα

Με αυτά τα δεδομένα δεν είναι περίεργο που σύμφωνα με το Census Bureau το 2011 περίπου 50 εκατομμύρια αμερικανοί πολίτες ζουν στο επίπεδο φτώχειας (23021 δολάρια για τετραμελή οικογένεια) και άλλα 50 εκατομμύρια κάτω από αυτό – ένα βήμα πριν την οικονομική καταστροφή (19). 

Έγραφε μια δεκαετία πριν ο Bill Moyers: «Η επιχειρηματική και πολιτική μας τάξη μας οφείλει κάτι καλύτερο από αυτό που μας δίνει. Είναι αυτή που 20 χρόνια πριν κήρυξε τον ταξικό πόλεμο και είναι αυτή που κερδίζει» (20). Ωστόσο, σύμφωνα με τον τρόπο που δουλεύει το σύστημα, η άρχουσα τάξη δεν οφείλει στους εργάτες τίποτα περισσότερο από τους μισθούς της εργασίας τους και τα όποια μπόνους προαιρείται. Και συνεχίζει την επίθεση στην εργασία – στα συνδικάτα, στις συνθήκες εργασίας, στα κοινωνικά προγράμματα κλπ. 

Μείωση μισθών και υψηλή ανεργία είναι κυρίαρχες πραγματικότητες της εποχής μας. Ακόμη και σε μια στατική οικονομία, λαμβάνει χώρα μια τεράστια αναδιανομή πλούτου, μια αντιστροφή του Ρομπέν των Δασών. Προς το παρόν, η δυσαρέσκεια φαίνεται στις δημοσκοπήσεις όπου η πλειοψηφία του κόσμου θεωρεί ότι οι ΗΠΑ βαδίζουν σε λάθος δρόμο (21)

 Αναφορές

16         Economic Policy Institute, The State of Working America, 12th edition, 186. The data goes up to the ninety-fifth percentile and does not include the income of the top 5 percent of the population.

17               See Michael Zweig, “Six Points on Class,” in Michael Yates, ed., More Unequal (New York: Monthly Review Press, 2007), 173–82. In a larger sense the working class also can be seen as including many of those on public assistance and who have retired as well, along with dependents. But we are dealing here only with the working class as a component of the officially designated labor force.

18               From St. Louis Federal Reserve FRED database, Production and Nonsupervisory Employees: Total Private (CES0500000006), updated January 1, 2013, http://research.stlouisfed.org

19               Carmen DeNavas-Walt, Bernadette D. Proctor, Jessica C. Smith, Income, Poverty, and Health Insurance Coverage in the United States: 2011, United States Census Bureau, 2012, http://census.gov.

20               Bill Moyers, “Which America Will We Be Now?,” The Nation 271, no. 16 (November 19, 2001): 11–14.

21               ↩ “Right Direction or Wrong Track: 35% Say U.S. Heading in the Right Direction,” Rasmussen Reports, January 23, 2013, http://rasmussenreports.com.