Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας μέσα στο τούνελ και τα φώτα «THE LIGHTS IN THE TUNNEL» με την προσομοίωση.
Ο «κοινός νους» της ελεύθερης αγοράς μάς λέει πως εξελίξεις όπως η εξαγωγή εργασίας σε φθηνότερες χώρες και η αυτοματοποίηση των παραγωγικών διαδικασιών, μπορεί να οδηγούν σε απώλεια θέσεων εργασίας σε μια χώρα/περιοχή αλλά η όλη οικονομική ανάπτυξη και η καινοτομία δημιουργούν νέες θέσεις. Όπως και η εξαγωγή εργασίας σε φθηνότερες χώρες δημιουργεί νέες ευκαιρίες σ’ αυτές όπως και δημιουργεί μια καινούργια μαζική μεσαία τάξη (Κίνα). Και καθώς καινούργιοι πλούσιοι άνθρωποι μπαίνουν στην παγκόσμια αγορά, δημιουργούν καινούργια ζήτηση για καταναλωτικά προϊόντα και υπηρεσίες. Οι επιχειρήσεις αποκτούν πρόσβαση σε νέες αγορές σε όλο τον κόσμο με αποτέλεσμα νέων θέσεων εργασίας παντού. Η γενική πεποίθηση είναι ότι αν και, πρόσκαιρα, η παγκοσμιοποίηση και η αυτοματοποίηση προκαλούν τοπική ανεργία και υποαπασχόληση, τελικά, η τεχνολογική πρόοδος θα δημιουργήσει νέες δουλειές και περισσότερο πλούτο για όλους.
Το ερώτημα που έχει να αντιμετωπίσει ο Martin Ford (MF) είναι: ποιες είναι οι πιθανές επιπτώσεις στην οικονομία μια σημαντική εξέλιξη της τεχνολογίας η οποία θα οδηγήσει σε αντικατάσταση σημαντικού μέρους της ανθρώπινης εργασίας από μηχανές; Και, περαιτέρω, στέκει ο «κοινός νους» της ελεύθερης αγοράς.
Στην υπόθεση του MF η εργασία που θα γίνεται από μηχανές αφορά στην εργασία του μέσου ανθρώπου: οδηγούς φορτηγών, τεχνίτες αυτοκινήτων, πωλητές κάθε είδους, υπαλλήλους γραφείων και τραπεζών, υπαλλήλους σουπερ μάρκετ, βιομηχανικούς εργάτες. Θεωρεί ότι ένας μέρος αυτής της εργασίας (έστω 40 %) γίνεται πλέον από μηχανές. Το ακριβές ποσοστό δεν έχει τόση σημασία. Ακόμη θεωρεί ότι αυτοί οι άνθρωποι που έχασαν τις δουλειές τους δεν μπορούν να βρουν αλλού δουλειά όσο και να προσπαθούν. Μπορεί να δημιουργούνται κάποιες νέες δουλειές στην οικονομία αλλά αυτές είναι εξειδικευμένες και απαιτούν προσόντα που οι απολυμένοι μας δεν τα έχουν.
O MF ξεκινάει την ανάλυσή του με μια νοητική προσομοίωση: αυτή της μαζικής αγοράς με ένα τεράστιο τούνελ. Μέσα στο τούνελ υπάρχουν αμέτρητα σημεία λευκού φωτός τα οποία κινούνται νωχελικά σαν μικρά αστέρια.
Κάθε σημείο αντιστοιχεί σε ένα πρόσωπο (ή καταναλωτή) που συμμετέχει στην παγκόσμια μαζική αγορά. Αν και ο αριθμός των φωτεινών σημείων φαντάζει τεράστιος, στην πραγματικότητα αντιστοιχεί σε ένα μικρό μόνο κλάσμα του παγκόσμιου πληθυσμού: είναι οι κάτοικοι των ΗΠΑ, της ΕΕ, του Καναδά, τη Ιαπωνίας, της Αυστραλίας και της Ν Ζηλανδίας. Επίσης υπάρχουν και τα μεσοανώτερα στρώματα της Κίνας, της Ινδίας, της Ρωσίας, της Βραζιλίας, της Αργεντινής, της Χιλής, του Μεξικό, της Ουρουγουάης, της Βενεζουέλας, της Κολομβίας, του Περού και κάποιων άλλων κρατών. Ένα δις καταναλωτές.
Η ένταση του φωτός από κάθε σημείο αντιστοιχεί στην αγοραστική δύναμη του καταναλωτή. Για να εισέρθει στο τούνελ κάθε καταναλωτής πρέπει να έχει αγοραστική δύναμη πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο.
Έξω από το τούνελ υπάρχουν άλλα 6 δις σημεία που φέγγουν αμυδρά και αντιστοιχούν στους φτωχούς του κόσμου που ζουν με 10 ή και λιγότερα δολάρια τη μέρα. Κάθε τόσο εκατοντάδες σημεία αυξανόμενης έντασης φωτός συνωστίζονται την είσοδο του τούνελ και σιγά σιγά εισέρχονται. Είναι τα καινούργια μέλη των μεσοανώτερων τάξεων των BRICS και άλλων αναπτυσσόμενων οικονομιών.
Μέσα στο τούνελ, η φωτεινότητα των σημείων κατανέμεται γύρω από ένα μέσο όρο 1000 μονάδων για το 60% του πληθυσμού των σημείων (η μεσαία τάξη), ενώ ένα ποσοστό 39,99% έχει μέση φωτεινότητα 100 μονάδων (είναι οι χαμηλά αμειβόμενοι και αυτοί που στηρίζονται σε ταμεία ανεργίας κλπ), ένα ποσοστό 0,1% έχει μέση φωτεινότητα 10000 μονάδων (πλούσιοι), ένα 0,01% 100000 μονάδων (πολύ πλούσιοι) και ένα 0,001% 1000000 μονάδων (πάρα πολύ πλούσιοι).
Όπως και την είσοδο, έτσι και στην έξοδο υπάρχει συνωστισμός. Εδώ σημεία μειούμενης φωτεινότητας παλεύουν να διατηρήσουν την ένταση τους αλλά πολλά αυτά πέφτουν κάτω από το επιτρεπό όριο (ας πούμε 30 μονάδες) παραμονής στο τούνελ και πάνε να κάνουν παρέα τα 6 δις των πολλών και αμυδρών φωτεινών σημείων.
Η συνολική φωτεινότητα του τούνελ φαίνεται ότι αυξάνει – όχι μόνο λόγω των νεοεισερχόμενων σημείων αλλά πιο πολύ λόγω της αύξησης της έντασης της φωτεινότητας των ήδη πολύ φωτεινών σημείων.
Επίσης, οι τοίχοι του τούνελ είναι «ζωντανοί»: αποτελούνται από χιλιάδες μεγάλες και μικρότερες οθόνες που διαφημίζουν προϊόντα και υπηρεσίες που προσφέρονται. Αυτές αλλάζουν με το χρόνο: άλλες εξαφανίζονται, άλλες, εμφανίζονται για πρώτη φορά, άλλες μεγαλώνουν, άλλες μικραίνουν, άλλες ενώνονται, άλλες διαχωρίζονται.
Είναι η δημιουργική καταστροφή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου