Έχουν περάσει 40 μήνες από τη δημοσίευση του περιβόητου άρθρου των οικονομολόγων – καθηγητών του Χάρβαρντ (Carmen Reinhart –Kenneth Rogoff) με τον τίτλο “Growth in a time of Debt”( NBER ,Working Paper 15639, January 2010).
Το βασικό συμπέρασμα τους ήταν ότι οι μέσοι ρυθμοί μεγέθυνσης των χωρών με δημόσιο χρέος υψηλότερο του 90,0% του ΑΕΠ είναι μικρότεροι τουλάχιστον κατά 1,0% από χώρες με μικρότερο λόγο ΔΧ/ΑΕΠ.
Η συγκεκριμένη μελέτη όχι μόνο αποτέλεσε σημείο αναφοράς των θεωρητικών συζητήσεων αλλά υιοθετήθηκε ολοσχερώς ως κανόνας άσκησης της οικονομικής πολιτικής. Οι οπαδοί της λιτότητας το ανέφεραν σε κάθε ευκαιρία ως αποστομωτικό της όποιας κριτικής ασκούνταν εις βάρος των πολιτικών που υποστήριζαν.
Όπως σημειώνει ο Paul Krugman στο τελευταίο New York Review of Books η συγκεκριμένη μελέτη ήταν ίσως αυτή με την πιο άμεση επίδραση στη δημόσια συζήτηση και πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Τα πράγματα άλλαξαν όταν δημοσιεύτηκε μια νέα μελέτη (Thomas Herndon, Michael Ash , Robert Pollin: Does High Public Debt Consistently Stifle Economic Growth? A Critique of Reinhart and Rogoff, PERI, WP series 322, April 2013), στην οποία αποδεικνύεται ότι τα εμπειρικά δεδομένα πάνω στα οποία είχε στηριχθεί η μελέτη είχαν υποστεί «επιλεκτική παρέμβαση» («Είναι μια θεμελιώδης αρχή που την γνωρίζουν όλοι οι ερευνητές, σε όλα τα πεδία και φυσικά την αποσιωπούν: «αντικαθιστούμε το ζητούμενο και προκύπτει το ποθούμενο»).
Το πιο περίεργο όμως είναι η σημασία και η βαρύτητα που δόθηκε σε μια μελέτη, η οποία είχε υποστεί σοβαρή κριτική για τις θέσεις και πριν «τη βγάλουν τελείως στο μπαλκόνι» Herndon, Ash και Pollin. Και όπως φαίνεται από τα βιβλία που παρουσιάζει ο Krugman, η απάντηση είναι απλή: γιατί βόλευε τους ισχυρούς και πλούσιους. Ένα εύρημα που αξίζει νόμπελ.
Έτσι το μέσο πραγματικό οικογενειακό εισόδημα στις χώρες του ΟΟΣΑ μειώθηκε κατά ένα μέσο 2% το χρόνο από το 2007 ως το 2010. Περισσότερο στη Ισλανδία 12% το χρόνο και 6-8% το χρόνο σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιρλανδία. Οι μόνες χώρες που τη γλύτωσαν ήταν η Γερμανία, ο Καναδάς, η Σουηδία και η Πολωνία.
Φυσικά, αυτή η μείωση δεν έγινε «δίκαια». Η διάσωση των τραπεζών και οι ανακεφαλαιοποιήσεις έγιναν με τα χρήματα των μισθωτών και αύξηση της φορολογίας τους. Έτσι, η ανισότητα αυξήθηκε ακόμη παραπάνω.
Πιο πολύ σε μας, στην Ιαπωνία, στη Γαλλία, την Ισπανία, την Ισλανδία.
Και φυσικά στις ΗΠΑ. Το παρακάτω διάγραμμα είναι χαρακτηριστικό.
Ο λόγος των εταιρικών κερδών προς το εργατικό μισθό ήταν το 2009 περίπου 0,90 και το 2012 έφτασε το 1,5. Και τα κέρδη από 1000 μονάδες το 2009, στις 1640 το 2012.
Τελικά αυτό το σύστημα είναι ένα μυστήριο υβρίδιο: σοσιαλισμός για τους πλούσιους, καπιταλισμός για τους φτωχούς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου