Μεταγνώσεις

«Ηταν οι καλύτερες μέρες, ήταν οι χειρότερες μέρες, ήταν τα χρόνια της σοφίας, ήταν τα χρόνια της άνοιας, ήταν η εποχή της πίστης, ήταν η εποχή της ολιγοπιστίας, η εποχή του Φωτός και η εποχή του Σκότους, ήταν η άνοιξη της ελπίδας και ήταν ο χειμώνας της απελπισίας, είχαμε μπρος μας τα πάντα, είχαμε μπρος μας το τίποτε, πηγαίναμε όλοι στον Παράδεισο, πηγαίναμε όλοι στο αντίθετό του»
Ch Dickens, A Tale of Two Cities

«Εσύ κι εγώ Ζόιντ, είμαστε σαν τον Μπιγκ Φουτ. Οι καιροί περνούν, εμείς ποτέ δεν αλλάζουμε…»
Τ Πύντσον, Vineland

«Οι άνθρωποι κάνουν την ίδια τους την Ιστορία, δεν την κάνουν όμως κάτω από ελεύθερες συνθήκες, που διάλεξαν μόνοι τους, μα κάτω από συνθήκες που βρέθηκαν άμεσα, που δόθηκαν και κληρονομήθηκαν από το παρελθόν.»
K Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη

«Αυτοί που ελέγχουν το Μικροσκοπικό, ελέγχουν τον κόσμο»
Τ Πύντσον,
Mason & Dixon

Κυριακή 7 Ιουνίου 2015

TS Eliot, Χορικά από το "Βράχο"


Ο Αετός πετά στην κορυφή του Ουρανού,
Ο Κυνηγός με τα σκυλιά του κυνηγάει την τροχιά του.

Ω κόσμε της άνοιξης και του φθινοπώρου, της γέννησης και του θανάτου!
Ο ατέρμονος κύκλος της ιδέας και της δράσης.
Ατέρμονη επινόηση, ατέρμονο πείραμα,
Φέρνει γνώση της κίνησης, αλλά όχι της ακινησίας.
Γνώση της φωνής, αλλά όχι της σιωπής.
Γνώση των λέξεων, αλλά όχι του Λόγου.
Όλη μας η γνώση μάς φέρνει πιο κοντά στο θάνατο,
Αλλά εγγύτητα στο θάνατο όχι πιο κοντά στο Θεό.
Πού είναι η ζωή που έχουμε χάσει μέσα στο ζην;
Που είναι η σοφία που έχουμε χάσει μέσα στη γνώση;
Πού είναι η γνώση που έχουμε χάσει μέσα στις πληροφορίες;
Οι κύκλοι του Ουρανού σε είκοσι αιώνες
Μας πάνε πιο μακριά απ’ το Θεό και πιο κοντά στο Χώμα.



Μοίρα του ανθρώπου είναι η αδιάκοπη εργασία,
Ή η αδιάκοπη απραξία, πράγμα χειρότερο,
Ή η έκρυθμη εργασία, καθόλου ευχάριστη.
Έχω περπατήσει μονάχος μου στο πατητήρι και ξέρω
Πως είναι δύσκολο να είσαι χρήσιμος πραγματικά, παραιτούμενος
Από τα πράγματα που οι άνθρωποι λογαριάζουν ως ευτυχία, επιδιώκοντας
Τις καλές πράξεις που οδηγούν στην αφάνεια, δεχόμενος
Εξίσου αυτές που φέρνουν την ατίμωση,
Την επευφημία όλων ή την αγάπη κανενός
Όλοι οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να επενδύσουν τα χρήματά τους
Αλλά οι πιο πολλοί περιμένουν μερίσματα.
Σας λέω: Κάντε τέλεια τη θέλησή σας.
Λέω: μην σκέφτεστε το θερισμό
Αλλά μόνο τη σωστή σπορά.



Ο κόσμος γυρίζει και ο κόσμος αλλάζει,
Αλλά ένα πράγμα δεν αλλάζει.
Σε όλη μου τη ζωή, ένα πράγμα δεν αλλάζει,
Κι αν το μασκαρεύεις, αυτό το πράγμα δεν αλλάζει:
Η αδιάκοπη μάχη του Καλού με το Κακό.



Αγνοείτε και υποτιμάτε την έρημο.
Η έρημος δεν είναι μακριά σε νότιους τροπικούς
Η έρημος δεν απλά κοντά σας,
Η έρημος στριμώχνεται δίπλα σας στον υπόγειο,
Η έρημος βρίσκεται στην καρδιά των αδερφών σας.



Αφήστε με να σας δείξω τα έργα των ταπεινών. Ακούστε.


Στα ακατοίκητα μέρη
Θα κτίσουμε με καινούργια τούβλα



Όπου τα τούβλα πέφτουν
Θα κτίσουμε με καινούργια πέτρα
Όπου τα δοκάρια σαπίζουν
Θα κτίσουμε με νέα ξύλα
Όπου οι λέξεις είναι ανείπωτες
Θα κτίσουμε με νέα φωνή
Υπάρχει συνεργασία
Μια Εκκλησία για όλους
Και μια δουλειά για τον καθένα
Κάθε άνθρωπος και το έργο του.



Τι να σου είναι η ζωή, αν δεν έχεις ζωή μαζί με άλλους;
Δεν υπάρχει ζωή εκτός κοινότητας,
Και καμιά κοινότητα δε ζει χωρίς την ευλογία του Θεού.


Και τώρα ζείτε σκορπισμένοι σε βρώμικους δρόμους,
Και κανείς δε γνωρίζει ή νοιάζεται για το γείτονά του
Παρεκτός κι αν κάνει φασαρία πολλή,
Αλλά γυρνάτε εδώ κι εκεί μέσα σε αυτοκίνητα, Εξοικειωμένοι με τους δρόμους αλλά πουθενά σίγουροι.


Πολλά για να καταστραφούν, πολλά για να κτιστούν, πολλά για να διορθωθούν
Σας έδωσα τη δύναμη της επιλογής, και σεις βολοδέρνετε
Μεταξύ της μάταιης κερδοσκοπίας και της αστόχαστης δράσης.


Κι ο άνεμος θα πει: «Εδώ ήταν ευγενείς άθεοι άνθρωποι:
Το μοναδικό τους μνημείο ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος
Και χίλιες χαμένες μπάλες του γκολφ.»


Όταν ο Ξένος λέει: «Ποιο είναι το νόημα αυτής της πόλης;
Ζείτε ο ένας δίπλα στον άλλο γιατί αγαπάτε ο ένας τον άλλο;»
Τι θα απαντήσετε; «Ζούμε όλοι μαζί
Για να κάνουμε χρήματα ο ένας από τον άλλο; ή «Αυτό είναι μια κοινότητα;»


Ω ψυχή μου, ετοιμάσου για τον ερχομό του Ξένου.
Ετοιμάσου γι΄αυτόν που ξέρει πως να θέτει ερωτήματα.


Υπάρχει κάποιος που θυμάται το δρόμο για την πόρτα σου:
Μπορεί να αποφύγεις τη ζωή αλλά όχι το Θάνατο.
Δεν μπορείς να αρνηθείς τον Ξένο.


Προσπαθούν μονίμως να δραπετεύσουν
Έξω από το σκοτάδι και μέσα σ΄αυτό
Ονειρευόμενοι συστήματα τόσο τέλεια όπου κανείς δε θα χρειάζεται να είναι καλός.
Αλλά ο άνθρωπος αυτός θα είναι σκιά
Άνθρωπος που υποκρίνεται ότι είναι άνθρωπος.


Τότε φαινόταν ότι οι άνθρωποι έπρεπε να προχωρήσουν από το φως προς το φως, υπό το φως του Λόγου,
Σωσμένοι από τα Πάθη και τη Θυσία παρά την αρνητική τους ύπαρξη.
Κτηνώδεις όπως πάντα, ασελγείς, εαυτούληδες όπως πάντα, εγωιστές και κοντόφθαλμοι όπως πάντα,
Και πάντα παλεύοντας, πάντα επανεπιβεβαιώνοντας, πάντα ξαναρχίζοντας την πορεία τους στο δρόμο που φωτιζόταν από το φως.
Συχνά αμφιταλαντευόμενοι, αργοπορούντες, αμαρτάνοντες, καθυστερημένοι, αλλά χωρίς να έχουν πάρει άλλον δρόμο.


Αλλά φαίνεται ότι πριν, κάτι έχει συμβεί και δεν έχει συμβεί: αν και δεν ξέρουμε πότε ακριβώς, ή γιατί, ή πώς, ή που.
Οι άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει το Θεό όχι για άλλους θεούς, λένε, αλλά για τον μη Θεό.
Κι αυτό δεν έχει ξανασυμβεί
Οι άνθρωποι να αρνηθούν και τους θεούς και τη λατρεία των θεών, διακηρύσσοντας την πίστη τους στη Λογική,
Και μετά στα Χρήματα, και στην Εξουσία, και μετά σ’ αυτό που αποκαλούν Ζωή, ή Γένος, ή Διαλεκτική.


Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε σε μια εποχή που προοδεύει σταθερά προς τα πίσω από το στεκόμαστε με χέρια άδεια και τις παλάμες γυρισμένες προς τα πάνω;


Τότε ήρθε κάποιος που μιλούσε για την αισχύνη της Ιερουσαλήμ
Και τους βεβηλωμένους άγιους τόπους.
Ο Πέτρος ο Ασκητής, που έλεγε λόγια σκληρά.
Και ανάμεσα σ΄ αυτούς που άκουγαν ήταν κάποιοι καλοί,
Και πολλοί κακοί,
Κι οι περισσότεροι δεν ήταν ούτε καλοί ούτε κακοί,
Όπως όλοι οι άνθρωποι σ΄ όλα τα μέρη.


Παρόλη την ατίμωση,
τα χρεωκοπημένα πρότυπα, τις σπασμένες γραμμές,
Τη χρεωκοπημένη πίστη εδώ και παντού,
Ήταν κάτι που έμεινε και ήταν κάτι παραπάνω από τις ιστορίες
Που λένε οι γέροι τα χειμωνιάτικα βράδια.


Η εποχή μας είναι η εποχή των λελογισμένων αξιών.
Και της λελογισμένης ανηθικότητας.


Η ψυχή του Ανθρώπου πρέπει να αναζωογονηθεί στη δημιουργία.


Πέρα από τα ανόητα πρακτικά σχήματα αυτού που ζει ή είναι πεθαμένο
Παρέα με το μάτι του καλλιτέχνη, τη νέα ζωή, τη νέα μορφή, το νέο χρώμα.
Πέρα από τη θάλασσα του ήχου η ζωή της μουσικής,
Πέρα από τη γλοιώδη λάσπη των λέξεων, πέρα από τον πάγο και το χαλάζι της λεκτικής ανακρίβειας.
Στρογγυλοποιημένες σκέψεις και αισθήματα, λέξεις που ποτέ δεν πήραν τη θέση σκέψεων και αισθημάτων, Εκεί αναβλύζει η τέλεια τάξη της φωνής, κι η ομορφιά της μελωδίας.


Το έργο της δημιουργίας δεν υπάρχει χωρίς μόχθο.

Φως
Φως
Η ορατή υπενθύμιση του αόρατου Φωτός

Ω Φως Αόρατο, σε ευλογούμε!
Τόσο φωτεινό για ένα θνητό όραμα.

(μτφρ. Crying wolf)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου