Συνοπτική Επανάληψη

Μετά τον πόλεμο, ο καπιταλισμός φοβισμένος και με την ανάσα κομμένη που ξέφυγε την επανάσταση, με την απώλεια των ανατολικών ευρωπαϊκών κρατών, τη συνέχεια της κινέζικης επανάσταση, τα αντιαποικιακά κινήματα έδινε ό, τι μπορούσε. Μόνο που τότε είχε να δώσει. Όχι μόνο από το απόθεμα της υπεραξίας της δικής του εργατικής τάξης, αλλά και της εκμετάλλευσης των αποικιών, των καθυστερημένων χωρών. Με τον καιρό άλλαξαν τα πράγματα. Ο φόβος της επανάστασης με το πέρασμα των χρόνων έφυγε. Σταδιακά με τις συνεχείς παροχές η εργατική τάξη της Δύσης στην πλειοψηφία της φάνηκε να συντάσσεται με την αστική τάξη. Κι ύστερα ήρθε και η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης κι αποστέρησε επαναστατικά και εργατικά κινήματα από οικονομικούς πόρους και από ηθική και πολιτική υποστήριξη σε διεθνές επίπεδο που σε συνδυασμό με την έντονη προπαγάνδα έγινε ο καταρρεύσας υπαρκτός σοσιαλισμός αντί για παράδειγμα απώθηση.
 

Η μείωση της απομύζησης από τις αποικίες, η κρίση του πετρελαίου το 1973 άρχισε να στενεύει τα περιθώρια για παροχές στις καπιταλιστικές μητροπόλεις. Η πτώση των ανατολικών καθεστώτων ανοίγει νέες δυνατότητες για εκμετάλλευση εργατικής δύναμης μέχρις εσχάτων. Συγχρόνως εκ των πραγμάτων αφού δεν μπορούσε το βιομηχανικό-πολεμικό κομμάτι του καπιταλισμού να επιβάλλει πια με σημαία το φόβο του κομμουνισμού υπέρογκες στρατιωτικές δαπάνες που βαρύνουν βέβαια τις εργατικές τάξεις την αντικατέστησε με το φόβο της τρομοκρατίας.


Κι ύστερα ήρθε το ξέφρενο πανηγύρι κερδών του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, η παγκοσμιοποίηση, μέχρι που έσκασαν οι φούσκες κι εμφανίστηκε η κρίση. Και τότε πια ο καπιταλισμός εμφανίζεται ολοκάθαρα αυτός ακριβώς που είναι. Που επιζητεί το υψηλότερο κέρδος από οπουδήποτε, χωρίς όρια στην εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Το κράτος ευημερία, το κράτος πρόνοια που φτάσαμε να το πιστέψουμε για φυσική κατάσταση καταρρέει, με μόνη προσπάθεια να γίνει αυτό χωρίς πάταγο, αλλά και χωρίς δυνατότητα αναστήλωσης.

Και τώρα αποκαλύπτεται ο καπιταλισμός που δεν άλλαξε από κείνον που περιέγραφαν οι συγγραφείς του 19ου αιώνα ή ακόμα και του μεσοπολέμου στη χώρα μας. Συμβαδίζει ο απόλυτος πλούτος με την απέραντη αθλιότητα. Το κράτος πρόνοια διαλύεται και το κράτος της κυρίαρχης τάξης ξαναπαίρνει τη φυσική του μορφή, σαν καπιταλιστικός μηχανισμός που προσπαθεί με τη βία ή την παραπλάνηση να επιβάλει τις στερήσεις που απαιτεί το καθεστώς.

Ο καπιταλισμός για μια εικοσαετία επωφελήθηκε από την ιδεολογική ήττα που είχε υποστεί όλο το εργατικό κίνημα, ήδη και πριν την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Δηλ. από το ότι η εργατοϋπαλληλική τάξη πείσθηκε ότι όπως είναι ο καπιταλισμός ακόμα και με τα ελαττώματά του είναι προτιμότερος από τα καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού. Κι έτσι συνηθίσαμε ότι μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός και ευημερία για τους πολλούς, με κάποια πιο πλατειά διανομή και κατανομή κοινωνικού πλούτου. Αλλά δεν είναι δυνατόν. Ευημερία για λίγους και φτώχεια για πολλούς είναι και θα γίνεται κάθε μέρα πιο φανερό. Το οικονομικό σύστημα οδηγείται σε μείωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος κάτω του ορίου επιβίωσης, όχι μόνο στη χώρα μας Ο καπιταλισμός προσπαθεί πάντα να κερδίσει όσο το δυνατό περισσότερο και θα τα παίρνει από την εργατική τάξη, και αυτή δεν έχει άλλο τρόπο ακόμα και για να διατηρήσει τα κεκτημένα της παρά να αγωνιστεί με όποιο τρόπο μπορεί. Ο εχθρός εξακολουθεί να είναι προ των πυλών. Μπορεί δηλ. η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού να κατέστησε κυρίαρχο τον καπιταλισμό, αλλά αυτό δεν άλλαξε τη φύση του. Οι νόμοι της κίνησης και της εξέλιξής του δεν έχουν μετακινηθεί και οι οικονομικές κρίσεις με τις κοινωνικές εντάσεις και συγκρούσεις που τις ακολουθούν φυσικό είναι να αναμένονται και γι’ αυτό όλη η κυρίαρχη πολιτική εξαντλείται στη διαχείριση και άμβλυνσή τους χωρίς σημαντικές επιπτώσεις στην κυρίαρχη τάξη. Το διαπιστώνουμε στη χώρα μας με όλες αυτές τις συζητήσεις για ανακούφιση των …ευάλωτων νοικοκυριών είτε με επανασύνδεση του ρεύματος είτε με διακανονισμούς για οφειλόμενα χρέη κλπ. Ακόμα και όλη αυτή η παρωδία της ευρωπαϊκής Εξεταστικής για το μνημόνιο με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να προτείνει την παράτασή της για να διερευνηθούν οι «συνθήκες υπό τις οποίες κυβερνήσεις αποφάσισαν την υπαγωγή των χωρών τους σε Μνημόνιο» γιατί «Οι λαοί της Ευρώπης δικαιούνται και οφείλουν να γνωρίζουν (…)» και γιατί «χωρίς την άμεση εγκατάλειψη της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής και τη συνολική αλλαγή πορείας, η Ευρωζώνη θα είναι το θερμοκήπιο της εξαθλίωσης, της ακροδεξιάς και του φασισμού» μαζί με τις υποσχέσεις, σε μακρινή προοπτική, για βελτίωση των όρων διαβίωσής μας δεν είναι παρά προσπάθειες να κρατηθούν μέσα σε όρια ανοχής οι κοινωνικές εντάσεις που δημιουργούνται. Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ προσφέρεται να είναι η προσωρινή λύση για εκτόνωση των εντάσεων, ώστε να μη πάρουν εκρηκτικό χαρακτήρα που μπορεί να οδηγήσουν σε αμφισβήτηση του ίδιου του καπιταλισμού και όχι μόνο στο τρόπο διαχείρισης της κρίσης.


Κι επειδή μοιάζει στα πλαίσια αυτής της κρίσης η προσαρμοστικότητα του καπιταλισμού να εξαντλείται στο επικοινωνιακό επίπεδο χωρίς να είναι σε θέση να διοχετεύσει ούτε το ελάχιστο της υπεραξίας για τη χαλάρωση των κοινωνικών συγκρούσεων καταβάλλεται κάθε προσπάθεια όχι μόνο η προοπτική του μετασχηματισμού της κοινωνίας να θεωρείται ανέφικτη, αλλά και οι συνθήκες για την ισχυρή παρουσία ενός σοσιαλιστικού μοντέλου να μην ωριμάζουν ποτέ.

Ίσως μοιάζει αφελές να υποστηρίζει κανείς ότι οι κοινωνικές κρίσεις βρίσκονται σήμερα σε τέτοιο επίπεδο που να απειλούν τον καπιταλισμό της Δύσης, όμως είναι εξίσου αφελές να παραγνωρίζει κανείς τη δυναμική των κοινωνικών συγκρούσεων. Αυτό το ξέρει πολύ καλά η άρχουσα τάξη και οι παρατρεχάμενοί της και γι’ αυτό φρόντισαν όλα τα προηγούμενα χρόνια να πειστούμε ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας από το παρόντα καπιταλιστικό.

Κι αν το κομμουνιστικό κόμμα μένει η μόνη δύναμη ενάντια στην παρούσα τάξη πραγμάτων είναι γιατί ακριβώς υπερασπίζεται ένα διαφορετικό μοντέλο οργάνωσης της κοινωνίας και μπορεί να οργανώσει όλες εκείνες τις δυνάμεις που θεωρούν τον καπιταλισμό άδικο κοινωνικό σύστημα που πρέπει να αντικατασταθεί.




Πηγή: Dies brumalis