Όσα ακούς μην τα πιστεύεις/ όσα βλέπεις τα μισά/ κι όσα αγγίζεις με το χέρι εκείνα είναι πιστευτά

Η μέρα ήταν σα σήμερα: Κυριακή. Ο μήνας έγραφε 3 Δεκεμβρίου: σαν αύριο. Η χώρα μόλις είχε απελευθερωθεί και είχε πάλι μπλεξίματα. Πολύ χοντρά. Θυμάμαι τον τραγικότερο μήνα της σύγχρονης ιστορίας μας αναμένοντας, έστω απευχόμενος τον, τον επόμενο.

Ο Δεκέμβρης του 1944 έχει μεγάλο ενδιαφέρον αφού πάνω του βασίστηκαν οι δυο αφηγήσεις που ξεδιπλώνονται πάνω τον ιστό της χώρας και της ιστορικής της ύπαρξης. Είναι ένα από τα πιο συζητημένα και για πολλούς ανερμήνευτο ζήτημα της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας μας το ποιοι ήθελαν και για ποιο σκοπό μεθόδευσαν τη σύγκρουση που άρχισε στις 3 του Δεκέμβρη 1944.

Γράφει ο Θουκυδίδης (Ξυγγραφή, Α΄20-22): «είναι δύσκολο να βρίσκει κανείς την αλήθεια, γιατί εκείνοι που ήταν παρόντες σε κάποιο περιστατικό, οι αυτόπτες μάρτυρες, όταν τους ρωτούσα τι είδαν, τι άκουσαν, έδιναν διαφορετική την εικόνα, ενώ είχαν δει και ακούσει τα ίδια περιστατικά.  Καθένας έλεγε την αφήγησή του ανάλογα με το ποιους ευνοούσε από τους δράστες των γεγονότων και ανάλογα με το τι θυμόταν..»

Στην προκειμένη περίπτωση, που είναι μια ουσιαστική έκφραση της ταξικής πάλης, το ανωτέρω είναι ευνόητο. Όπως και σε άλλες περιπτώσεις θα έλεγε κανείς. Εδώ το όλο ζήτημα ήταν τα όπλα. Διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας για τα γεγονότα, έχοντας φτάσει σε προκαταρκτικά συμπεράσματα τα οποία μετά τα αναίρεσα, έχοντας προσπαθήσει να καταλάβω, στο βαθμό του δυνατού, ανθρώπους και καταστάσεις, τείνω να καταλήξω στο ότι ήταν ένα σχεδιασμένο επεισόδιο καθυπόταξης ενός λαϊκού κινήματος και εξώθησης του (το σχέδιο συνεχίζεται με τη Βάρκιζα και τη λευκή τρομοκρατία) σε μια «α-νόητη» γενικευμένη σύγκρουση για την τελική ήττα. Πιστεύω ότι η ηγεσία του ΚΚΕ δεν ήθελε τη σύγκρουση και για αυτό δεν μπόρεσε και να την καθοδηγήσει. Σίγουρα είχε ενημέρωση από τους σοβιετικούς για τα πράγματα. Δεν μπόρεσε να δαμάσει τη θέληση του λαού που είχε αγωνιστεί κατά των κατακτητών και των συνεργατών τους και μετά από τόσα χρόνια (μεταξική δικτατορία και κατοχή) ήθελε να ορίσει ο ίδιος τις τύχες του. Και, ως γνωστόν, αυτό απαγορεύεται αυστηρώς σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης. Και στον εμφύλιο σύρθηκε το ΚΚΕ, παρασυρόμενο από τη ψευδαίσθηση της επαρκούς βοήθειας από τους βαλκάνιους συντρόφους αρχικά, ώστε με μια αλλαγή των δεδομένων, να υπάρξει ουσιαστική βοήθεια από τη μητέρα Σ Ένωση. Αλλά ο κόσμος είχε μοιραστεί, ο Στάλιν πρόδωσε τα πιστά σκυλιά του για τα δικά του συμφέροντα και η χώρα επανερχόταν εκεί όπου ανήκε από τη γενέθλια στιγμή της. Και συνεχίζει και σήμερα όπως όλοι γνωρίζουμε και βιώνουμε.

Και ρωτήσει κάποιος: αν δεν πρόδιδε ο Στάλιν τα πιστά σκυλιά του;

Εδώ μπορεί κανείς είτε να υπεκφύγει λέγοντας «η ιστορία δε γράφεται με αν..» ή να το δει πιο «διαλεκτικά»: ή θα επικρατούσε στον κόσμο ο κρατικός καπιταλισμός της Σ Ένωσης ή θα ήμασταν ήδη Βουλγαρία αντί να προσπαθούμε να γίνουμε...

Τα γεγονότα, μετά την άρνηση του ΕΛΑΣ να παραδώσει τα όπλα, εξελίχθηκαν ως εξής:

30 Νοεμβρίου

·    Η Κυβέρνηση δια του Σκόμπι προωθεί εντολή να παραδώσουν οι Ελασίτες ως τις 10 Δεκέμβρη τα όπλα και να επιστρέψουν στην ιδιωτική ζωή τους

·         Αυθημερόν οι υπουργοί της Αριστεράς (ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΚΚΕ, ΠΕΕΑ) παραιτούνται

1 Δεκεμβρίου

·         Βρετανικά αεροπλάνα να πλημμυρίζουν την Ελλάδα με προκηρύξεις με τη σχετική εντολή. Απειλές προς το λαό ότι αν δεν εφαρμοστεί η διαταγή του «θα κλονιστεί η σταθερότητα του εθνικού νομίσματος» και θα «πεινάσει»

·         Η εαμική πλευρά αποφασίζει

o   να απευθύνει έκκληση στις Κυβερνήσεις των Συμμάχων για συμπαράσταση

o   ανασυγκρότηση της Κ.Ε. του ΕΛΑΣ (άρα να μην υπάγεται στον Σκόμπι).

o   Οργάνωση οργανώσουν συλλαλητηρίου διαμαρτυρίας (για τις 3 του Δεκέμβρη Κυριακή, 11^η  πρωινή )

·         Ο πρωθυπουργός δίνει άδεια για το συλλαλητήριο

2 Δεκεμβρίου

·         Ο πρωθυπουργός ανακαλεί την άδεια με το σκεπτικό ή τη δικαιολογία να αποφευχθούν επεισόδια

3 Δεκεμβρίου

·   Μεγάλο πλήθος διαδηλωτών διαμαρτύρεται στο Σύνταγμα για την εντολή Σκόμπι για αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Οι εντολές του ΚΚΕ είναι ρητές: μόνο γαλανόλευκές και συμμαχικές σημαίες και προπάντων άοπλοι. Αυτή είναι μάλλον και η αλήθεια αν και ορισμένοι ισχυρίζονται ότι υπήρχαν ένοπλοι μέσα στο πλήθος. Όπως και να ‘χει οι αστυνόμοι του Αγγέλου Έβερτ (όπως παραδέχτηκε αργότερα κι ο ίδιος) έχουν διαταγή να  πυροβολήσουν στο ψαχνό το άοπλο πλήθος. Πυροβολισμοί από την αστυνομία. Εξοργιστική αιματοχυσία με 18-28 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες (ο αριθμός των νεκρών διαφοροποιείται από συγγραφέα σε συγγραφέα). Η σπίθα εμφύλιου πολέμου που έχει ήδη ανάψει από τα γεγονότα στην Πελοπόννησο (Πύργος, Καλαμάτα, Μελιγαλάς) φουντώνει. Πιθανότατα ενάντια στη θέληση του ΚΚΕ του Ιωαννίδη και του Σιάντου.

·         Το ίδιο απόγευμα θα προστεθούν άλλοι 7 νεκροί στην Ομόνοια. Το βράδυ καταλαμβάνονται κάποια αστυνομικά τμήματα, κυρίως στον Πειραιά και τις δυτικές συνοικίες.

·         Το ΚΚΕ φαίνεται ότι αιφνιδιάστηκε από την εξέλιξη των γεγονότων. Πίστευε, όπως ξεκάθαρα έλεγε τότε ο Ρούσος από το ΠΓ ότι «με 400 χιλιάδες Αθηναίους – Πειραιώτες στους δρόμους θα αναγκάσουμε την κυβέρνηση να παραιτηθεί».

·         Ο Σιάντος σε μια επίδειξη πυγμής δίνει διαταγή να χτυπηθεί η Ορεινή Ταξιαρχία και οι ταγματασφαλίτες που βρίσκονται στο Γουδί. Σε λίγες ώρες μετανιώνει και την ανακαλεί. Η ανάκληση δεν φτάνει ποτέ στο 2ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ που έχει επωμιστεί το κύριο βάρος της επίθεσης και κινείται προς το Γουδί. Στη διαδρομή το σταματούν οι άγγλοι.

·         Οι διαταγές είναι ρητές: Αποφυγή της σύγκρουσης με τους άγγλους με κάθε θυσία. Χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα, ολόκληρο το 2ο Σύνταγμα, 1.200 άντρες, αφοπλίζεται από τους άγγλους.

4 Δεκεμβρίου

·         Η κηδεία των θυμάτων μεταβάλλεται σε μαχητική διαδήλωση.

·         Οι Χίτες θα την χτυπήσουν ξανά στη διάλυση της, από τα ξενοδοχεία της Ομόνοιας, που τους «κρατούσαν υπό περιορισμό» οι άγγλοι προκαλώντας κι άλλους νεκρούς. Το ΕΑΜ απαντά νέα έκκληση στους «Μεγάλους Συμμάχους».

·         Ο κόσμος είναι πλέον ασυγκράτητος: «Κάτω ο Παπανδρέου - κάτω το καθεστώς των δολοφόνων».

·         Τη νύχτα, μονάδες του εφεδρικού ΕΛΑΣ επιτίθενται σε αστυνομικά τμήματα. Σχεδόν όλα πέφτουν στα χέρια του ΕΛΑΣ αλλά αποφεύγουν να συγκρουστούν με τις βρετανικές δυνάμεις. Οι στρατιωτικές ενέργειες του ΕΛΑΣ στην αρχή των Δεκεμβριανών είναι περιορισμένες και αποσκοπούν στην αντικατάσταση του Παπανδρέου.

5 Δεκεμβρίου

·         Ο Παπανδρέου έχει χάσει πια κάθε έλεγχο και αποφασίζει να παραιτηθεί. Γίνεται πρόταση στον Σοφούλη, που είχε τη φήμη πιο «διαλλακτικού» να σχηματίσει κυβέρνηση. Το ΚΚΕ δέχεται, το ίδιο και ο Σοφούλης. Αλλά οι άγγλοι έχουν άλλη γνώμη. Ο Τσώρτσιλ τηλεγραφεί στον άγγλο πρέσβη: «Πρέπει να υποχρεώσετε τον Παπανδρέου. Αν παραιτηθεί, φυλακίστε τον έως ότου συνέλθει, όταν πια θα έχουν τελειώσει οι μάχες. Θα μπορούσε το ίδιο καλά να αρρωστήσει και να μην μπορεί να τον πλησιάσει κανείς». Ο Τσώρτσιλ βλέποντας την ελληνική αστική τάξη σε κατάσταση πανικού, αναλαμβάνει και την πολιτική της εκπροσώπηση. Τη στιγμή που η σύγκρουση έχει μπει στην τελική ευθεία, δεν υπάρχουν περιθώρια διπλωματικών ελιγμών. Το σύνθημα του Τσώρτσιλ είναι «πρώτα νίκη και μετά συμφωνία». Είναι πεισμένος ότι με την αριθμητική υπεροχή και την συντριπτική υπεροπλία σε βαρύ οπλισμό, μπορεί να τσακίσει τον ΕΛΑΣ και μεθοδεύει τη σύγκρουση.  Ο Παπανδρέου αναγκάζεται να υπαναχωρήσει και παραμένει στη θέση του πρωθυπουργού. Αλλά είναι πια μια διακοσμητική μαριονέτα. Μέχρι το τέλος των Δεκεμβριανών δεν θα πάρει ούτε μια απόφαση. Η πραγματική εξουσία βρίσκεται στον Σκόμπυ που πριν περάσει η μέρα κηρύσσει στρατιωτικό νόμο και στέλνει στον ΕΛΑΣ τελεσίγραφο για άμεση παράδοση του οπλισμού.

·         Τα πρώτα αγγλικά τανκ το απόγευμα της 5ης Δεκεμβρίου χτυπούν ένα οδόφραγμα στη Μάρνης. Ακόμη και τώρα, το ΚΚΕ διατάζει καμιά σύγκρουση με τους άγγλους, ακόμη και όταν ξεκινάνε πρώτοι την επίθεση. Για να εξασφαλίσει την εγγύηση ότι θα περάσει αυτή η γραμμή, αναλαμβάνει ο ίδιος ο Σιάντος απόλυτος αρχηγός της ΚΕ του ΕΛΑΣ. Το πρώτο μέτρο του είναι να ξαποστείλει τον Άρη και τον Σαράφη στην Ήπειρο. Επιπλέον, μπλοκάρει τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην επαρχία. Διατάζει τον μεγάλο όγκο των δυνάμεων του ΕΛΑΣ να επιτεθούν στον Ζέρβα στην Ήπειρο και τον Αντών Τσαούς στη Μακεδονία. Στρατιωτικό λάθος; Όχι μόνο. Είναι η πιστή εφαρμογή της αποφυγής κάθε σύγκρουσης με τους άγγλους και την αστική τάξη και της προσπάθειας να «αναγκάσουν» τους άγγλους σε ουδετερότητα.
Όχι μόνο δεν καλεί τον αξιόμαχο ΕΛΑΣ στην Αθήνα, αλλά τον αποκρίνει και από Θεσσαλονίκη και Βόλο, που βρίσκονταν σοβαρές βρετανικές δυνάμεις. Ανενόχλητοι οι βρετανοί συρρέουν στην Αθήνα. Έχουν καταγραφεί τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις που καπετάνιοι του ΕΛΑΣ ζήτησαν να εμποδίσουν τα βρετανικά στρατεύματα να φτάσουν στην Αθήνα και η αυστηρή άρνηση του Σιάντου.

·         Γράφει ο Χαριτόπουλος στο βιβλίο του για τον Βελιουχιώτη: «Ο Αμάρμπεης που κατέβαινε στην πρωτεύουσα με ρουμελιώτες αντάρτες βλέπει ένα αγγλικό σύνταγμα να προπορεύεται και ενημερώνει πως θα το αφοπλίσει. Ο Σιάντος το απαγορεύει: -Να το αφήσετε να περάσει. Ο Αμάρμπεης αγαναχτεί: -Αύριο αυτό το σύνταγμα θα μας πολεμάει στην Αθήνα. –Να το αφήσετε να περάσει!».

·         Ο Σιάντος επιδιώκει να αποφύγει τη σύγκρουση με κάθε τρόπο. Μετά την ήττα θα κατηγορηθεί από τον Ζαχαριάδη, σύμφωνα με τη συνηθισμένη σταλινική πρακτική, ότι ήταν «πράκτορας των άγγλων». Κανένας όμως από ολόκληρη την ηγεσία του ΚΚΕ, ούτε από τη Σοβιετική Ένωση με την οποία είχαν καθημερινή επαφή, αντέδρασε ή έστω αμφισβήτησε τις διαταγές του «πράκτορα των άγγλων».

6 Δεκεμβρίου

·         Με στόχο τη στρατιωτική συντριβή του αντιπάλου, το πρωί της 6ης Δεκεμβρίου, ο βρετανικός στρατός άρχισε τις επιχειρήσεις εναντίον του ΕΛΑΣ, ενώ η βρετανική κυβέρνηση απέρριπτε τις προτάσεις του ΕΑΜ για ειρήνευση (αντιβασιλεία, γενική αποστράτευση, νέα κυβέρνηση και διεθνή επιτροπή για τη διερεύνηση των αιτίων της σύγκρουσης).

·         Προς το παρόν, ο ΕΛΑΣ ελέγχει την κατάσταση. Όλη σχεδόν η Αθήνα είναι στον έλεγχο του ΕΛΑΣ, εκτός από το κέντρο. Η κυβερνητικές δυνάμεις και οι Άγγλοι έχουν περιοριστεί σε λίγα τετραγωνικά χλμ στο κέντρο και στους δυο λόφους του κέντρου –Λυκαβηττός, Ακρόπολη- περιοχή, που οι Αθηναίοι έχουν βαφτίσει ειρωνικά «Σκομπία».

·         Έξω από το κέντρο υπάρχουν κάποιοι θύλακες στους οποίους ξεκινάν και οι μάχες: Σημαντικότερος το Γουδί, που στρατωνιζόταν η Ορεινή Ταξιαρχία και οι περισσότεροι από τους ταγματασφαλίτες. Στου Μακρυγιάννη με σημαντική δύναμη χωροφυλακής. Στο Θησείο στα γραφεία της «Χ». Οι φυλακές Αβέρωφ στους Αμπελόκηπους που άγγλοι και χωροφύλακες κρατούσαν τους πιο διάσημους συνεργάτες των ναζί. (στη διάρκεια των μαχών θα τους ελευθερώσουν όλους). Στην Ευελπίδων. Στην πλατεία Βάθης και Αχαρνών που στεγάζονταν ταγματασφαλίτες. Στην Γενική Ασφάλεια, στην Διοίκηση Χωροφυλακής, κ.ά. Παρόμοιες εστίες υπάρχουν και στον Πειραιά, και στην Κηφισιά. 

7-10 Δεκεμβρίου

·         Συνεδρίαση του ΠΓ του ΚΚΕ. Την στιγμή που οι μάχες λυσσομανούν, η συνεδρίαση, αναιρεί την προηγούμενη ανακοίνωση του ΕΛΑΣ, καταδικάζει την ένοπλη εξέγερση για την κατάληψη της εξουσίας, και αναστέλλει την έφοδο στο κέντρο της Αθήνας. Η ανακοίνωση δηλώνει: «Ο αγώνας μας είναι καθαρά εσωτερικός. Οι σύμμαχοι άγγλοι πρέπει να μείνουν ουδέτεροι και τους βεβαιώνουμε ότι δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο».

·         Η έφοδος στο κέντρο ματαιώνεται. Το κέντρο είναι το επιτελείο κυβέρνητικών και βρετανών. Είναι τα σύμβολα αλλά και τα πραγματικά στηρίγματα της αστικής τάξης. Είναι η εξουσία. Οι μάχες θα συνεχίζονται σφοδρές, αλλά το κέντρο της Αθήνας θα είναι απαραβίαστο.

·         Η άλλη πλευρά δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Την ίδια μέρα που το ΚΚΕ ζητούσε από τους Άγγλους να μείνουν ουδέτεροι, αυτοί ξεκινάν να βομβαρδίζουν τις λαϊκές συνοικίες της Αθήνας. Οι πρώτες βόμβες πέφτουν στην Καισαριανή. Από την επόμενη μέρα στους βομβαρδισμούς μπαίνει και η αγγλική αεροπορία, και ο στόλος που βρισκόταν στον Φαληρικό Όρμο. Οι βομβαρδισμοί είναι συστηματικοί και σκληροί. Οι περιοχές που δοκιμάζονται πιο σκληρά είναι ο Πειραιάς, η Δραπετσώνα, η Κοκκινιά, το Περιστέρι, η Καισαριανή και ο Βύρωνας. Οι νεκροί από τις αγγλικές βόμβες υπολογίζονται σε εκατοντάδες.

·         Ο ΕΛΑΣ δεν έχει καθόλου βαρύ οπλισμό. Σε όλη την πρωτεύουσα υπάρχουν 2 πεδινά πυροβόλα, όταν μόνο από τις μάχες του Οκτώβρη στη Μακεδονία είχε κερδίσει 100. Το «Συγκρότημα Μηχανημάτων», ο σχηματισμός βαρύ οπλισμού που συγκρότησε ο Άρης στην Πελοπόννησο και συνέβαλε καθοριστικά στις νίκες του ΕΛΑΣ σε Πύργο, Γαργαλιάνους και Μελιγαλά, βρίσκεται στην αχρηστία στην Μεσσηνία.

·         Οι σημαντικότερες μάχες διεξάγονται σε δύο σημεία. Στο Γουδί και στου Μακρυγιάννη. Η σύγκρουση σε αυτά τα δύο σημεία είναι σφοδρή. Οι βρετανοί θα ρίξουν εκεί τα τάνκς και τα θωρακισμένα και προκαλούν μεγάλες απώλειες στους αντάρτες. Σε αυτά τα δύο σημεία καθηλώνεται η έφοδος των ανταρτών μπροστά στα βρετανικά τανκ. Αλλά ούτε να εκκαθαρίσουν το πεδίο της μάχης μπορούν. Σε Γουδί και Μακρυγιάννη οι μάχες θα διαρκέσουν για μέρες.

·         Ο ΕΛΑΣ ωστόσο εξαρθρώνει έναν – έναν όλους τους θύλακες αντίδρασης. Πρώτα καταλαμβάνεται η Διεύθυνση Χωροφυλακής με πολλούς αξιωματικούς. Διαλύει τους χίτες στο Θησείο και τους ταγματασφαλήτες στην πλατεία Βάθης. Η επίθεση στη σχολή Ευελπίδων κρατάει τρεις μέρες πριν πέσει στον ΕΛΑΣ.

·         Ο Σκόμπυ κρατά απεγνωσμένη άμυνα. Ξέρει ότι ο Τσώρτσιλ στέλνει ενισχύσεις και οι εντολές του λένε «Καμία συμφωνία πριν τη νίκη». Η διστακτικότητα του ΚΚΕ του δίνει θάρρος. Η ηγεσία του ΚΚΕ ακόμα και τώρα δεν θέλει την νίκη αλλά πιέζει για συμφωνία. Στις εκκλήσεις των ανταρτών να κατέβουν στην Αθήνα, τους το απαγορεύει. Τα ανακοινωθέντα της Κ.Ε. έχουν σταθερό μοτίβο «Τα επεισόδια στην Αθήνα έχουν τοπικό χαρακτήρα και θα διευθετηθούν».

11-19 Δεκεμβρίου

·         Στις 11 Δεκ. ο ίδιος ο βρετανός  στρατάρχης Αλεξάντερ φτάνει στην Αθήνα. Τηλεγραφεί: «Η κατάσταση είναι περισσότερο άσχημη απ’ ότι φανταζόμαστε. Οι βρετανικές δυνάμεις ευρίσκονται πολιορκημένες εις το κέντρο της πόλης».

·         Τις επόμενες μέρες οι μάχες κορυφώνονται. Οι αγγλικές ενισχύσεις κάνουν απόβαση σε Μοσχάτο – Τζιτζιφιές, αλλά καθηλώνονται εκεί από τον ΕΛΑΣ του Πειραιά. Μέχρι τις 13 οι θύλακες της αντίστασης έχουν πέσει σχεδόν όλοι και την ίδια μέρα ο ΕΛΑΣ κυριεύει τα αεροδρόμια Τατοϊου και Ελευσίνας. Ο Σκόμπυ εναποθέτει όλες τις ελπίδες του πια στις ενισχύσεις που περιμένει. Και τότε έρχεται το νέο χτύπημα. Σε επίθεση του ο ΕΛΑΣ στο Μοσχάτο συντρίβει τα στρατεύματα που μόλις είχαν αποβιβαστεί και συλλαμβάνει 120 άγγλους αιχμάλωτους.

·         Ο Σκόμπυ καταρρέει. Συζητά με τον Αλεξάντερ να εγκαταλείψουν το κέντρο και να συμπτυχθούν στο αεροδρόμιο περιμένοντας περισσότερες ενισχύσεις. Οι έλληνες καπιταλιστές βλέπουν το τέλος τους.

·         Ο Τσακαλώτος, ο πραγματικός διοικητής των ελληνικών δυνάμεων της δεξιάς περιγράφει τις αγωνιώδεις προσπάθειες να μεταπειστεί ο Σκόμπυ: «Εχρειάσθηκαν διαβήματα της κυβερνήσεως αλλεπάλληλα. Εχρειάσθει προσωπική παρέμβασις του ειδοποιηθέντος βασιλέως προσωπικώς προς τον Τσώρτσιλ. Παρεσχέθησαν υποσχέσεις μεγαλυτέρας ενισχύσεως και ούτω επετεύχθη η αποτροπή της απομακρύνσεως των βρετανικών δυνάμεων από την πόλη των Αθηνών». Η μόνη απάντηση σε στρατιωτικό επίπεδο είναι να εντείνουν τον βομβαρδισμό των λαϊκών συνοικιών σε αναμονή των ενισχύσεων. Αλλά, όσο συνεχίζουν να βομβαρδίζουν τις εργατικές συνοικίες με ρουκέτες, τόσο Σιάντος και Ιωαννίδης τους βομβαρδίζουν με προτάσεις ειρήνης.

·         Και ενώ ο Σκόμπυ και η ελληνική δεξιά κρέμεται από μία κλωστή, το ΚΚΕ τείνει για μια ακόμη φορά χέρι βοήθειας. Στέλνει τον Πορφυρογένη για να διαπραγματευτεί ειρήνη με το Σκόμπυ. Όταν η κυβέρνηση απαντάει αρνητικά και στην τελευταία, το ΚΚΕ καλεί σε… “παλλαϊκή διαδήλωση. Λίγες ώρες αργότερα φτάνουν οι αγγλικές ενισχύσεις. Καταφέρνουν να αποβιβαστούν στο Φάληρο.

20 Δεκεμβρίου

·         Κυβερνητικοί και Άγγλοι περνούν στην  αντεπίθεση με τεράστιες δυνάμεις. 4,5 εκατομμύρια λίβρες οπλισμού και υλικού, 2 πλήρεις αγγλικές μεραρχίες και μερικές μονάδες αποικιακού πεζικού.

25 Δεκεμβρίου

·         Ο Τσόρτσιλ στην Αθήνα. Καταλύει στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία.

·         Ο ΕΛΑΣ, χρησιμοποιώντας το υπόγειο δίκτυο της Αθήνας, έχει παγιδεύσει τα θεμέλια του ξενοδοχείου με μια τεράστια ποσότητα εκρηκτικών. Μια διαταγή αρκεί να τινάξει στον αέρα όλη την κλίκα των δολοφόνων. Η διαταγή δεν θα έρθει ποτέ, ούτε κανείς από το κλιμάκιο το υπεύθυνο για την έκρηξη θα τολμήσει να δράσει με δική του πρωτοβουλία. Στην εικόνα αυτή συμβολίζεται ολόκληρη η μάχη του Δεκέμβρη. Το επιτελείο του αντίπαλου συνεδριάζει πάνω σε ένα βουνό εκρηκτικά, τα οποία το ΚΚΕ δεν θα ενεργοποιήσει ποτέ.

26 Δεκεμβρίου

·         Ο Τσόρτσιλ καλεί σε σύσκεψη τον πολιτικό κόσμο.

·         Το ΚΚΕ ζητά «κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας» αλλά η άλλη πλευρά είναι ανένδοτη. Διάλυση του ΕΛΑΣ και παράδοση των όπλων. Η σύσκεψη δεν καταφέρνει να φτάσει σε καμιά συμφωνία. Αλλά πραγματικός της στόχος είναι μάλλον η ανασυγκρότηση της  πολιτικής ηγεσίας αφού ο Παπανδρέου είχε καταντήσει πλέον μια σκιά.

·         Ορίζεται αντιβασιλέας ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνό και του ανατίθεται ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης. Ο Δαμασκηνός έγινε αρχιεπίσκοπος επί κατοχής, όταν ο προκάτοχός του αρνήθηκε να ορκίσει την κυβέρνηση των δοσίλογων, παύτηκε, και ανέλαβε το δύσκολο έργο ο Δαμασκηνός. Ένας πορωμένος αντικομμουνιστής, που ενώ συνεργαζόταν άψογα με τους ναζί κατακτητές, έγκαιρα προσπάθησε και κατάφερε να προσεταιριστεί και τους Άγγλους.

·         Το ΚΚΕ ψηφίζει τον Δαμασκηνό για αντιβασιλέα

27 Δεκεμβρίου

·         Σχηματίζεται κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Πλαστήρα

30 Δεκεμβρίου

·         Αναγνώριση της κυβέρνησης από τη Σοβ Ένωση

2 Ιανουαρίου

·         Οι βρετανικές δυνάμεις εισχωρούν στα Τουρκοβούνια προς Γαλάτσι και βρίσκονται στα νώτα των ανταρτών

4 Ιανουαρίου

·         Οι βρετανικές δυνάμεις καταλαμβάνουν τις δυτικές συνοικίες

5 Ιανουαρίου

·         Ο ΕΛΑΣ αποχωρεί από την Αθήνα

Πηγές

Ν Κεπέσης,  Ο Δεκέμβρης του 44, Σύγχρονη Εποχή 1979

ΓΑ Λεονταρίτης, Ποιοί ήθελαν τα Δεκεμβριανά, Φιλιππότης 1986

Κ Σιμόπουλος, Ξενοκρατία Μισελληνισμός και Υποτέλεια, Στάχυ 1997

Δ Χαριτόπουλος, Άρης ο αρχηγός των ατάκτων, Εξάντας 1997

Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944 – έκδοση της 6ης Αχτίδας της Κ.Ο.Α του 1945. http://www.scribd.com/doc/74892930/%CE%9F%CE%B9-%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%94%CE%B5%CE%BA%CE%AD%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-1944

ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΣ. ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ: Η απαρχή της αγγλοαμερικανικής Κατοχής. http://www.ametanohtos.gr/?p=60

Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1943-1949. Θέσεις του ΠΓ της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ για το Δεκέμβρη. http://ellinikosemfilios.blogspot.gr/2011/12/blog-post_22.html