Μεταγνώσεις

«Ηταν οι καλύτερες μέρες, ήταν οι χειρότερες μέρες, ήταν τα χρόνια της σοφίας, ήταν τα χρόνια της άνοιας, ήταν η εποχή της πίστης, ήταν η εποχή της ολιγοπιστίας, η εποχή του Φωτός και η εποχή του Σκότους, ήταν η άνοιξη της ελπίδας και ήταν ο χειμώνας της απελπισίας, είχαμε μπρος μας τα πάντα, είχαμε μπρος μας το τίποτε, πηγαίναμε όλοι στον Παράδεισο, πηγαίναμε όλοι στο αντίθετό του»
Ch Dickens, A Tale of Two Cities

«Εσύ κι εγώ Ζόιντ, είμαστε σαν τον Μπιγκ Φουτ. Οι καιροί περνούν, εμείς ποτέ δεν αλλάζουμε…»
Τ Πύντσον, Vineland

«Οι άνθρωποι κάνουν την ίδια τους την Ιστορία, δεν την κάνουν όμως κάτω από ελεύθερες συνθήκες, που διάλεξαν μόνοι τους, μα κάτω από συνθήκες που βρέθηκαν άμεσα, που δόθηκαν και κληρονομήθηκαν από το παρελθόν.»
K Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη

«Αυτοί που ελέγχουν το Μικροσκοπικό, ελέγχουν τον κόσμο»
Τ Πύντσον,
Mason & Dixon

Σάββατο 28 Μαρτίου 2015

This Changes Everything: Capitalism vs. the Climate


 

 Με τα πολλά, κατάφερα να ολοκληρώσω το τελευταίο βιβλίο της Naomi Klein, 3η εφέτος στο world thinkers billboard του Prospect, 10 θέσεις πάνω συγκριτικά με πέρυσι και πίσω από τον Πικετί και τον Γιάνη.

Παγκόσμια σταρ του κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης και του εταιρικού καπιταλισμού, η καναδή ακτιβίστρια και συγγραφέας 3 βιβλίων (μεταξύ των οποίων το πολύκροτο best seller «Το δόγμα του σοκ»), στο 4ο βιβλίο της «This Changes Everything: Capitalism vs. the Climate» εξαπολύει μια καινούργια επίθεση κατά του νεοφιλελευθερισμού, προβάλλοντας αυτήν τη φορά την αδυνατότητα διαχείρισης/επίλυσης των κλιματικών προβλημάτων του πλανήτη εντός του νεοφιλελεύθερου πλαισίου. Αν και χτυπημένη από τον καρκίνο του θυρεοειδούς , παραμένει αισιόδοξη, δε χάνει το χιούμορ της («The best cancer you can have», είπε μόλις έμαθε για την αρρώστια της) και είναι ακάματη στη διάδοση των ιδεών της οργανώνοντας ολόκληρες περιοδείες

Το βιβλίο αποτελείται από 3 μέρη (με 13 κεφάλαια πέραν της εισαγωγής και των συμπερασμάτων. Στο 1ο μέρος αναφέρεται στους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, στο 2ο στις πράσινες μπίζνες και στο 3ο στο τι μπορούμε (όλοι εμείς) να κάνουμε για να σταματήσουμε το κακό.

Να σημειωθεί ότι το βιβλίο κλείνει με μια αποκλειστική αναφορά στον Τσίπρα. Κατά λέξη:

«Πριν ένα χρόνο (σ.σ., 2013) είχα ένα γεύμα με μερικούς καινούργιους φίλους στην Αθήνα. Τους ζήτησα να μου πουν τις ιδέες τους σχετικά με τις ερωτήσεις που θα έθετα στον Αλέξη Τσίπρα, το νεαρό αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μια από τις λίγες πηγές αισιοδοξίας μιας ρημαγμένης από τη λιτότητα Ευρώπης. Ένας από αυτούς μου είπε: «Ρώτησέ τον: Η ιστορία χτυπάει την πόρτα σας. Θα της ανοίξετε;» Μια καλή ερώτηση για τον καθένα μας».
Στο βιβλίο γίνεται ακόμη μια αναφορά στον Τσίπρα (σελ. 159) όπου συνεντευξιαζόμενη μαζί του της είπε:
«Ήμασταν ένα κόμμα που είχε τοποθετήσει το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας, αλλά, εξαιτίας όλων αυτών των χρόνων της ύφεσης στην Ελλάδα, ξεχάσαμε την κλιματική αλλαγή»
Επίσης, υπάρχουν και κάποια σχόλια της για τον τότε αντιπολιτευόμενο ΣΥΡΙΖΑ, στα οποία θα αναφερθώ αργότερα.

Ας ξεκινήσω με την υποδοχή του βιβλίου (όσο άντεξα να την παρακολουθήσω) και σε επόμενο ποστ θα πω και τη γνώμη μου.

Θετική ήταν η αποδοχή από τον Guardian, πανηγυρική σχεδόν από τον Rob Nixon στους New York Times, όπως και από τον Texas Observer

Mε πολλές επιφυλάξεις, τουλάχιστον ως προς το δια ταύτα και την αισιοδοξία της Klein, η υποδοχή από την Elizabeth Kolbert στο The New York Times Review of Books (οι ενστάσεις της Kolbert, βασισμένες εν πολλοίς στο εγωιστικό γονίδιο που μας κουμαντάρει, προκάλεσαν την απάντηση της Klein και ανταπάντηση της Kolbert.

Ο Mark Jaccard διατυπώνει πιο εμπεριστατωμένα τις επιφυλάξεις του στο Literary Review of Canada, ενώ επιφυλακτικός είναι κι ο Independent .

Με ενδιαφέρουσα επιχειρηματολογία η κριτική τού οπαδού της πυρηνικής ενέργειας Will Boisvert του Breakthrough Institute, ενθουσιώδης είναι η υποδοχή του βιβλίου από το Climate, People & Organizations, και κάπως αποστασιοποιημένη αυτή του New Statesman.

Η πιο ριζοσπαστική αριστερά, αν και γενικά βλέπει θετικά το βιβλίο (τουλάχιστον όσον αφορά την κριτική της Klein στο νεοφιλελευθερισμό), εντοπίζει μια σχετική ανεπάρκεια στη στόχευση της συγγραφέως και την κριτικάρει για ουσιαστική αποδοχή της λογικής του καπιταλισμού (π.χ., βλέπε εδώ, εδώ κι εδώ).

Τέλος, ενθουσιώδης σε γενικές γραμμές ήταν η υποδοχή από τους αναγνώστες – τουλάχιστον βάσει του Amazon: μέση βαθμολογία 4,3.